تمهید و تکمیل مسیرهای ترنس خزر و کریدور خط میانی خود با چالشهای جدی مواجه هست و در کوتاه مدت فرصت مناسبی برای ایران برای کنشگری در حوزۀ ترانزیتی در آسیای مرکزی فراهم شده است که غفلت از آن میتواند به ندامت در بلندمدت بدل شود.
پس زَدن برخی فرهنگ و رسوم ملی که دارای برخی وجوه مثبت هستند،موجب میشود جایگزین آنها مناسبتهای غربی و بیگانهای بشود که هیچ قرابت فرهنگی و مذهبی با جامعه و تاریخ ایرانی ندارند؛ مثل ولنتاین و کریسمس.
بخشی از گزارشهای تاریخی نشان میدهد که عزاداری در ماه محرم، تنها مختص شیعیان نبود و برخی دیگر از مذاهب اسلامی نیز دستکم به صورت محدود، حرمت این ایام را نگه میداشتند و در آن به عزاداری میپرداختند؛ چرا که احترام به اهلبیت(ع) موضوعی مهم در تفکرات اعتقادی اهل سنت محسوب شده و میشود.
راههای شمال ایران بهویژه جاده ابریشم تا پیش از روزگار صفوی از رونقی بسیار برخوردار بود. ایران تا آن زمان نقشی واسطهای در جابهجایی کالاها در شرق جهان آن زمان برعهده داشت؛ کالاهایی از مسیرهای شرق به غرب و برعکس، از مسیر راههای ایران جابهجا میشد. درگیری با ازبکها در شرق و عثمانیها در غرب در دوره صفوی، کمرنگی و بیرونقی تجارت در جاده ابریشم را به همراه آورد.
رودی ماته ایرانشناس و استاد دانشگاه دلاوار آمریکا است. وی پایاننامه خود را زیر نظر «نیکی کدی» ایرانشناس برجسته آمریکایی گذرانده و از این رهگذر به تاریخ صفویه علاقهمند شده است. کتاب «ایران در بحران، زوال صفویه و سقوط اصفهان» یکی از مهمترین نمودهای این علاقه و تلاش است که به فارسی نیز ترجمه شده است.
منتقد ادبی و عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در دانشگاه علامه، اظهار کرد: مولوی نماینده گفتمان اهل سنت است و صفویه چون مدعی است که جهان جدیدی ساخته و انقلاب (انقلاب اغاز جهان است) کرده است، پس چیزی قبل از آن وجود ندارد و به همین دلیل او و آثارش حدف میشوند زیرا صوفیان شمشیر زن مجال حضور به اندیشههای غیر شیعی نمیدادند.
