قاجار
درونهمسری یا برونهمسری
آنچه از بررسی منابع و اسناد تاریخی فرهنگ و زندگی ایرانیان در روزگار گذشته میتوان دریافت، محبوبیت و رواج ازدواج خویشاوندی و فامیلی در میان مردمان این سرزمین بوده است. بررسی فراوانی و گسترش این شیوه ازدواج در جامعه ایرانی، از آنرو اهمیت مییابد که آن را یکی از ویژگیهای زیست فردی و اجتماعی مردمان این سرزمین میتوان دانست و در برابر، اندیشهها و جامعههایی را جست و یافت که اینگونه ازدواج در آنها نهتنها رواج نداشته که ناپسند و نکوهیده به شمار میآمده است.
ادامه مطلبزنان نیکوکار در سپیدهدم تاریخ
حوزه وقف، یکی از گسترههای تکاپوهای اجتماعی این قشر در گذر زمان بوده است. زنان نوعدوست ایرانی از راه این سنت عامالمنفعه، نام نیکشان را در تاریخ به یادگار نهادند.
ادامه مطلبناصرالدینشاه؛ محبوب یا منفور؟
۲۵ تیر امسال، صدوهشتادوششمین سال تولد ناصرالدینشاه قاجار است. نمیدانم چه سِری است وقتی یاد سلطان صاحبقران تاریخ ایران میافتم، احساسی مُرکب از دلسوزی همراه با ترحم و اندکی علاقه درونم نقش میبندد.
ادامه مطلبمسحورِ گفتن، شیفته شنیدن
سنت قصهگویی و روایتگری، پیشینهای دراز در فرهنگ و جامعه ایرانی دارد؛ گویی در گوشهگوشه آن تنیده شده، همچون پارهای از وجود فرهنگ ایرانی در گذر زمان بالیده و در پسِ رخدادهای زمانه پرحادثه، روزگار گذرانده است.
ادامه مطلبنخستین کارخانههای مدرن در تاریخ معاصر ایران چگونه برآمدند، چرا فروافتادند!
کمبود نیروی متخصص برای کارخانهها و مرکزهای صنعتی، از مسایل جدی ایران در دوره قاجار به شمار میآمد. آنگونه که ادوارد پولاک، پزشک اتریشی دربار ناصرالدین شاه در کتاب «سفرنامه پولاک؛ ایران و ایرانیان» روایت کرده است، کمبود مهارت کارگران در کارخانه شمع گچی تهران، خرابی برسها را موجب شده بود به گونهای که چند کیلو شمع نامرغوب پس از صرف هزینههای هنگفت در آنجا تولید شد و سپس کارخانه را با ناامیدی به تعطیلی رساند.
ادامه مطلباولین مجری اقتصاد مقاومتی در تاریخ معاصر ایران
جامعه، در برگیرنده حوزههای مختلفی از قبیل سیاسی، نظامی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی است. این حوزهها، به صورت تفکیک ناپذیری به هم مربوطاند. با این حال، شاید بتوان عنصر اقتصاد را یکی از مهم ترین عناصر ساخت یک جامعه در نظر گرفت. نوع نگاه به مؤلفههای اقتصادی، در شرایط مختلف، متفاوت است.
ادامه مطلباز محتسب تا شهردار؛ احتسابيهاي که بلديه شد
شوراهاي شهر در ايران از کجا شکل گرفت؟ اين سؤالي است که شايد اين روزها که در جريان انتخابات شوراهاي اسلامي قرار گرفتيد از خودتان پرسيده باشيد؛ سؤالي که پاسخش در کتابي با عنوان «مديريت شهري نوين در ايران» با پژوهشي از محمد بيطرفان توسط نشر «تاريخ ايران» منتشر شده است؛ کتابي که به چگونگي شکلگيري انجمنهاي بلدي يا همان انجمنهاي شهري ميپردازد؛ همان نهادي که امروز ما بهعنوان شوراي شهر ميشناسيم.
ادامه مطلبدچار نظريهزدگي هستيم
نظريهپردازي درباره تاريخ ايران و مفهومپردازي درباره واقعيتهاي آن به دلايل گوناگون مخاطرهانگيز و پر دردسر است و با اين همه برخي صاحبنظران خطر ميكنند و ميكوشند بياني نظري براي تاريخ متكثر، چندپاره، طولانيمدت و پرفراز و نشيب ايران در دورههاي طولاني يا ميانمدت برسازند.
ادامه مطلب