اگر مدارا بیشتر شود به سفارت‌خانه حمله نمی‌کنیم/ تشویق نشریات فارسی، ترکی و عربی به کاهش اختلافات مذهبی

حجت الله جودکی در دانشگاه علامه گفت: گسترش نهادهای مدنی و تلاش برای آزادی به‌خصوص در قالب رکن چهارم دموکراسی و شکل‌گیری رسانه‌های مستقل که پیام را درست و صحیح عرضه کنند، راهکار حل اختلافات جهان اسلام است.

به گزارش عطنا، حجت‌الله جودکی، محقق و پژوهشگر در نشست «گفت‌و‌گوهای ایرانی و عربی، اندیشه‌ها، زمینه‌ها و الگوها» در کمسیون تخصصی «رسانه و نقش آن در گفت‌وگوی فرهنگی ایران و جهان عرب»، یکشنبه 3 بهمن‌ماه، در سالن شورای دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی، اظهار کرد: به عنوان کشورهای مسلمان و همسایه دارای برخی اشتراکات از جمله همسایه بودن، میراث‌دار اسلام، جهان سومی بودن و آشنایی با زبان عربی هستیم.

وی با بیان اینکه برخی از اتفاق‌ها در منطقه به دلیل وابستگی برخی از حکومت‌ها به بلوک شرق و غرب بوده، طور‌که کمتر کشور مستقل داریم، گفت: شاهد هستیم که ما به‌رغم مسلمان بودن دارای اختلافات مذهبی با یکدیگر هستیم.

جودکی اضافه کرد: دارای تفاخر ملی‌گرایانه نیز هستیم که در میراث و ادبیات ادبی ما به خوبی دیده می‌شود.

این محقق با بیان اینکه جنبش عدم تعهد و دارالتقریب مذاهب اسلامی دو نهاد بود که بزرگان برای برطرف کردن برخی از مشکلات در جهان اسلام تشکیل داده بودند، اظهار کرد: این دو نهاد پس از استعمار تشکیل شدند ولی اکنون عصر ارتباطات است و شرایط فرق می‌کند.

وی با اشاره به اینکه در دنیای امروز با توجه به رشد تکنولوژی، حجم فراوان اطلاعات با سرعت و به صورت مجانی در اختیار همگان قرار می‌گیرد، گفت: در این وضعیت اگر چه مخاطب آگاهی می‌شود ولی ممکن است به دلیل حجم انبوه اطلاعات سردرگم شده و نتواند انتخاب درستی داشته باشد.

جودکی در همین رابطه خاطرنشان کرد: به ویژه اینکه اطلاعات درست و غلط گذشته بزرگ‌نمایی شده و در اختیار مخاطب قرار می‌گیرد. گاهی اوقات این اطلاعات از خروارها خاک بیرون آورده و در اختیار مخاطب گذاشته می‌شود که شاید یکی از دلایل چند برابر شدن اختلافات مذهبی نسبت به گذشته نیز همین مورد باشد.

وی با بیان اینکه در گذشته اختلافات به دلیل اینکه بیشتر میان عالمان دینی بود کمتر به چشم می‌خورد، گفت: اما امروزه به دلیل اینگونه درگیری‌های مذهبی از هم دور شدیم و کینه‌ها نیز عمیق‌تر شده است. ضمن‌آنکه این اختلافات موجب از بین رفتن منابع ملی و انسانی جهان اسلام و کوچک‌تر شدن کشورهای آن شده است.

این محقق افزود: اگر بتوانیم این مرحله را پشت سر بگذاریم به صلح مسلح خواهیم رسید و این همان چیزی است که کشورهای اروپایی بعد از جنگ جهانی اول و دوم تجربه کردند.

وی با بیان اینکه دانش‌محور شدن سیاست و مذهب در همه کشورهای جهان اسلام یکی از راهکارهای مبارزه با اختلافات و درگیری‌های کشورهای اسلامی است، گفت: گسترش نهادهای مدنی و تلاش برای آزادی به خصوص در قالب رکن چهارم دموکراسی و شکل‌گیری رسانه‌های مستقل نیز که پیام را درست و صحیح عرضه کنند هم از جمله راهکارها در این زمینه است.

جودکی احترام به مذاهب و باورهای یکدیگر و جلوگیری از به سخره گرفتن آنها را در کاهش اختلافات مذهبی موثر دانست و اذعان کرد: پیشنهاد دیگر این است که مثل سایر کشورها به تعهدات بین‌المللی عمل کنیم و مثلا به مراکزی مانند سفارت‌خانه‌های خارجی که تعهد صیانت از آن‌ها در کشور خود را داده‌ایم، حمله نکنیم حتی اگر کار خلافی از آن‌ها سر زده باشد.

وی با بیان اینکه مردم درک کاملی از مذهب، دین و سیاست ندارند، گفت: درک علمی فقط مختص بزرگان نباشد و مردم نیز از این حوزه استفاده کنند.

جودکی افزود: پیشنهاد من این است که چند نشریه و مجله کاغذی و الکترونیک به چند زبان فارسی، عربی و ترکی با مشارکت همه اندیشمندان کشورهای اسلامی نیز در زمینه کاهش اختلافات مذهبی و نزدیکی به همدیگر جهت شناخت موثر است.

وی با بیان اینکه باید از دست‌آوردهای غرب برای دور کردن جنگ از کشورهای خود استفاده کنیم، اضافه کرد: ایجاد جنبش‌‌های ضد جنگ برای دور کردن خطر جنگ از کشورهای اسلامی مهم است. مثل کشورهای غربی که بعد از دو جنگ جهانی به این نتیجه رسیدند که جنگ را به عنوان راه‌حل انتخاب نکنند.

جودکی صحبت‌های خود را با خواند شعری از شاعر فارسی زبان، سهراب سپهری به پایان برد و گفت: «جای مردان سیاست بنشانید درخت، که هوا تازه شود...»

گفتنی است این کمیسیون در راستای سلسله کمیسیون‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ایران با همکاری دانشگاه‌های شهید بهشتی، فردوسی مشهد، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشگاه الزهرا (س) و دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین از دوم و پنجم بهمن‌ماه امسال در ایران برگزار شد.