دومین کنفرانس ملی کتابخانه دیجیتالی: مالکیت فکری

«در خصوص چالش­های دارای اولویت در فضای مجازی اقداماتی صورت گرفت از جمله، طراحی یک سایت که دارای پرسشنامه آنلاین بود و در نهایت چالش­های بسیاری جمع آوری شد و دیگر اینکه مطالبات بخش خصوصی نیز داخل جلسات برای رعایت موازنه مطرح می­شد تا صرفا بخش های حاکمیتی و دولتی دیده نشود، و مطالعه تطبیقی بین کشورهای منطقه و جهان از منظر سیاست گذاری، برنامه­ریزی و اجرای آنها مورد بررسی قرارگرفت»

به گزارش عطنا؛ «دومین کنفرانس ملی کتابخانه دیجیتالی: مالکیت فکری» در سالن همایش دانشکده روانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد. مهندس رضا بحری در پنل دوم این کنفرانس مقاله خود را با عنوان«ارائه تجربه ملی » ارائه کرد.

رضا بحری در ابتدا  به تاریخچه تاسیس شورای عالی فضای مجازی پرداخت: در اسفند سال 1390 با حکم مقام معظم رهبری شورای عالی فضای مجازی تاسیس شد تفاوت این شورا با دو شورای عالی انقلاب فرهنگی وشورای عالی امنیت ملی دارد این بود که  این دو شورا زیر نظر امام خمینی(ره) تاسیس شد.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات مرکز مخابرات ایران در خصوص هدف از تاسیس این شورا عنوان کرد: از آنجایی که فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی روز به روز گسترش و با زندگی مردم در هم تنیده شده­اند و آثار چمشگیر­ی هم در زندگی فردی و هم در زندگی اجتماعی ما د داشته  و می تواند هم فرصت و تهدید را برای کشور ایجاد کنند و این امر نیاز به برنامه ریزی جدی در این خصوص می باشد هدف دیگر که در نظر گرفته شده پیشرفت هم جانبه کشور در این فضا و ارائه خدمات گسترده و نوین از طریق این فضا برای اقشار مختلف مردم است.

بحری گفت: آنچه در حکم مقام رهبری به صورت مستقیم به آن اشاره است، فضای شورای عالی فضای مجازی به عنوان نقطه اتکای کانونی متمرکز برای فضای مجازی کشور خواهد بود که فعالیت­های از طریق تصمیم گیری سیاست گذاری هماهنگی و تقسیم کار ملی در این شورا انجام می­شود و ترتیب اثر دادن کلیه مصوبات شورای عالی مجازی به عنوان یک الزام پذیرفته شده است. سران سه قوه عضو این شورا هستند و بسیاری از دیگر نهادهای که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم با فضای مجازی مرتبط هستند عضو شورا محسوب می­شوند.

او اضافه کرد: این شورا را می­توان فرا قوه­ای دانست،  در خیلی از حوزه ها می­تواند ورود کند حکم داشته باشد قانون تصویب کند و ابلاغ کند. یکی از الزمات این شورا این بود که مرکزی ملی فضای مجازی ایجاد کند برای مرکز ملی فضای مجازی سه هدف در نظر گرفته شده است،  اول  مرکز ملی فضای مجازی باید اشراف کامل و مسلطی به فضای داخل کشور و جهانی داشته باشد دوم  تصمیم گیری نحوه مواجه با مخاطره های که در فضای مجازی وجود دارد به صورت فعالانه و خردمندانه باید ایجاد بشود سوم اجرای دقیق تصمیماتی که از طریق شورا ابلاغ می­شود باید از طریق مرکز ملی فضای مجازی اجرا شود.

بحری بیان کرد: مرکز ملی فضای مجازی باید در چهارچوب مصوبات عالی شورای مجازی کار کند این امر تمام شمول فضای مجازی سخت افزاری و نرم افزاری محتوای امنیتی و جزئی  ابعاد مختلف فضای مجازی هستند که می بایست در نظر گرفته شوند. این مرکز سه کمسیون عالی دارد یکی از اینها کمسیون عالی تولید و ارتقا محتوا می­باشد که مبحث مربوط به کتابخانه های دیجیتال در این کمسیون مطرح می­شود این مجموعه چهار معاونت دارد که در  معاونت محتوا موضوع کتابخانه های دیجیتال مطرح و بحث خواهد شد.

عضوهیئت علمی پژوهشگاه اظهار کرد: در کمسیون عالی ارتقا تولید محتوا برای مدیریت راهبردی فضای مجازی کشور دو روش را پیشنهاد دادند، روش اول ترسیم نقشه جامع فضای مجازی کشور بود  برای دوره های کوتاه مدت میان مدت و بلند مدت،  دوم شناسایی اقدامات دارای اولویت و فوریت و بر اساس این موارد یکسری برنامه­های ملی را تدوین کرد و در خصوص اولویت ها جلسه های رابرگزار کرد و در این جلسات سی مورد را به عنوان موضوعات دارای اولویت شناسایی کردند.

او اضافه کرد: یکی از موضوعات بحث کتابخانه­های دیجیتال درکشور بود در پیوست حکم مقام رهبری  بحث کتابخانه های دیجیتال  به عنوان یک اولویت مطرح شده بود و این امر به عنوان موضوع دارای اولویت از طریق رهبری اعلام شده بود برای هر کدام از این موضوعات تعیین متولی ایجاد شد و بعد از این قرار بود تاسیس یک کمیته­ی هماهنگی ملی بود این کمیته وظیفه شناسایی موضوعات دارای اولویت و ارائه برنامه  برای موضوعات را بر عهده داشت.

بحری در خصوص تعریف متولی بیان کرد: نهاد یا دستگاه حاکمیتی منحصر به فردی که به عنوان مسئول ارائه و مدیریت برنامه ملی در خصوص هر کدام از اقدامات اساس دارای فوریت در فضای مجازی که در شورای عالی در مورد آن به اجماع رسیده اند با تایید خود شورا  به عنوان متولی این موضوع در کشور انتخاب می شود. به عنوان مثال سازمان اسناد و کتابخانه ای ملی به عنوان متولی کتابخانه های دیجیتال کشور و رئیس کمیته تدوین برنامه ملی انتخاب شد.

بحری گفت: اعضای کمیته هماهنگی این کمیته متشکل از مدیران ارشد دستگاه های حاکمیتی و اجرایی مسئول در خصوص اقدمات دارای اولویت بودند که هر کدام یک از اعضاء مسئول ارائه برنامه مجموعه ذینفع خود بودند برای جمع بندی در کمیته مطرح شود و نهایتا از طریق رئیس کمیته به صورت شورایی این برنامه ها در کمسون بررسی و بعد وراد شورای عالی فضای مجازی شود این برنامه ها در سه طرح تعریف شده است،یک برنامه کوتاه مدت، بلند مدت و میان مدت

عضو هیئت علمی پژوهشگاه ارتباطات افزود: در این برنامه ها باید وضعیت موجود کشور و جهان بررسی می­شود و فاصله بین وضعیت مطلوب و موجود مشخص   و آنالیز  می­شود و نهایتا راهبردهای کوتاه مدت، بلند مدت و میان مدت تدوین شود و هر کدام یک از موضوعات که درای اولویت است باید شناسایی و نهایتا ساختار نظارت بر اجرای  برنامه ها پیشنهاد می­شود.

بحری افزود:اولین و مهم ترین کاری که توسط این کمیته انجام شد این بود که قلمرو و محدو ده­ی کتابخانه­های دیجیتال را مشخص­کرد این سند آماده شده ولی هنوز به صورت تایید نهایی در نیامده است سند قلمرور کتابخانه­های دیجیتال از منظر حقوقی،  فنی، محتوای و معماری داخل سند آماده شده است، چالش­های دارای اولویت در فضای مجازی در خصوص کتابخانه­های مجازی چه چیزهای بودند در این خصوص یک سایت طراحی شد که دارای پرسشنامه آنلاین بود و در نهایت چالش های بسیاری جمع آوری شد.

بحری در پایان درباره­ی دیگر اقدامات شورا بیان کرد: بخشی خصوصی نیز درگیر این سازمان می شود تا صرفا بخش های حاکمیتی و دولتی دیده نشود،  فعالیت های مرکز ملی مطالعه تطبیقی بین کشورهای منطقه و جهان از منظر سیاست­گذاری،برنامه ریزی و اجرای  آنها مورد بررسی قرارگرفت،  بحث دیگر  ارتباط بین کتابخانه­های داخل کشور بود.  برخی از کتابخانه­های خود را مستقل از  دولت می دانند خلاء مالی شناسایی شد و آموزش­های مربوط به آن داده شد. آموزش استفاده از کتابخانه­های مجازی هم برای کاربران و هم برای ناشران گسترش داده شد و بحث استانداردها و زیر ساختها مطرح شد.