در نشست وضعيت دانشگاه علامه طباطبائى در دولت پيشين و تغييرات آن در دولت فعلى بررسي شد؛
علامه، هوای تازه میخواهد
دوران تاريک دانشگاه علامه از مهر سال 84 شروع شد؛ بعد از انتخابشدن احمدينژاد بهعنوان رئيسجمهوری، صدرالدين شريعتي رئيس دانشگاه علامه شد و آغازگر دوراني بود که به «روزهاي سياه» معروف شد.
به گزارش عطنا، روزنامه وقایع اتفاقیه گزارشی از نشست «وضعيت دانشگاه علامه طباطبائى در دولت پيشين و تغييرات آن در دولت فعلى» تهیه کرده است که در ادامه با هم میخوانیم.
اعمال تغييرات گسترده در حوزههاي مديريتي، ايجاد محدوديت براي تشکلها و دانشجويان از اولين اقدامات چهار ساله رياست شريعتي بود. چهار سال اول رياست شريعتي بر دانشگاه علامه با ايجاد تغييرات ساختاري و مديريتي نظارت بر تشکلهاي دانشجويي بيشتر شد. با افزايش نظارت، برخورد با فعالان دانشجويي اوج گرفت، تا جايي که ميتوان شريعتي را رکورددار صدور حکم تعليق براي دانشجويان دانست؛ به گونهاي که برخي از اين احکام تعليق آنقدر سنگين بودند که باعث ميشد سنوات دانشجو تمام شده و از دانشگاه اخراج شود.
شريعتي از حربه تعليق براي تنبيه همه دانشجويان استفاده ميکرد. گام بعدي اقدامات شريعتي با رويکرد اسلاميسازي و موضوع تفکيک جنسيتي دانشگاهها براي اولينبار در علامه شروع شد. تفکيک جنسيتي در دانشگاه علامه تا جايي پيش رفت که شريعتي از راهاندازي پرديس دختران خبر داد و توجيهش براي اين اقدام اين بود که به دختران حرمت بيشتري دهيم و حتي استادان زن را جذب کنيم.
بعد از پيروزي روحاني در سال ۹۲، دانشجويان علامه در کمپيني خواستار برکناري شريعتي شدند و بالاخره در شهريور سال 92، حسين سليمي بهعنوان رئيس دانشگاه علامه تعيين شد. هرچند شرايط در اين دوره تغيير کرد و بسياري از مشکلاتي که در دوره شريعتي بود، بهبود پيدا کرد اما نقطه قوت شريعتي اين بود که موضع مشخص فکري داشت؛ تا جايي که حتي بسياري از فعالان بسيجي را هم تعليق کرد؛ مسئلهاي که در رياست جديد دانشگاه نميبينيم و شاهد آن هستيم که موضع رياست فعلي دانشگاه علامه مشخص نيست.
مصداق آن را هم ميتوان در احضارهاي بيمورد دانشجويان، برخورد نامناسب برخي عوامل با دانشجويان، فشارها و محدوديتهايي که به تشکلها وارد ميشود و... دانست؛ شرايطي نابسامان که صداي دانشجو شنيده نميشود و بازي قدرت مانع از فعاليت ايدهآل در دانشگاه ميشود. در همين ميان، نشستي با عنوان «به عقب بازنميگرديم» بهمنظور بررسى وضعيت دانشگاه علامه طباطبائى در دولت پيشين و تغييرات آن در دولت فعلى به همت انجمن اسلامى دانشجويان آزادانديش دانشکده مديريت و حسابدارى برگزار شد. در اين نشست، جمعي از استادان از جمله محمد زاهدياصل، محمدرضا ضياييبيگدلي، جلالالدين کزازي، مهدي تکيه و غلامرضا ذکياني، وضعيت دانشگاه علامه را در ابعاد مختلفي بررسي و نقد کردند.
شريعتي، اميد را در دل ما خاموش کرد
در ابتداي اين نشست، محمد زاهدياصل، مدير گروه مددکاري اجتماعي دانشگاه علامه طباطبائي که حدود دو ماه رياست دانشگاه علامه را بر عهده داشته و بعدها بهدليل تغيير دولت از رياست خود استعفا کرده است، گفت: «اشاره ميکنم به گذشتهاي نهچندان دور که دانشگاه علامه از ادغام دو مجموعه دانشگاهي در سال 1363 تشکيل شده بود. از همان زمان، انتظار تمامي دانشگاهيان اين بود که رئيس دانشگاه از درون دانشگاه انتخاب شود.
من به مدت 72 روز رياست دانشگاه را بر عهده داشتم و بعدها استعفا کردم. در سال 84، وقتي دکتر شريعتي بهعنوان رئيس دانشگاه منصوب شد، اميدها در دل ما خاموش شد. با گذشت زمان و در پي بيماري آقاي شريعتي، دوره درماني ايشان مدتي زمان برد. در همين ميان، نامهاي صنفي نوشتيم، به اين منظور که هيئت مميزهاي که بهدليل کسالت ايشان تشکيل نشده بود، دوباره برگزار شود اما عملکرد ايشان به نوعي ما را تهديد ميکرد و بعد از آن حدود هفت سال توقف فعاليت داشتيم و تعليق شديم.»
38 رتبه صعود در دولت روحاني
او با اشاره به انتخابات سال 92 و شروع دولت تدبير و اميد، ادامه داد: «در سال 92 و با انتخاب حسين سليمي به رياست دانشگاه، اميد در دل دانشگاهيان زنده شد و رويکارآمدن دولت تدبير و اميد، اين اميد را محقق کرد اما با همه اين اوصاف، بايد ارزيابي کنيم که با اقدامات آقاي سليمي، آيا انتظارات ما برآورده شده يا خير؟ ما با اميدي که به رياست جديد دانشگاه داشتيم، بايد ببينيم عملکردها چگونه بوده است؟
با همه اين موارد اينکه ما ميتوانيم اينجا بنشينيم و حرف بزنيم، اينکه شوراها بازگشايي شده، قابل تقدير است. پيشازاين و در جمع ديگر همکاران و سازمانهاي مختلف، اينگونه نبود که افتخار کنيم که عضوي از دانشگاه علامه هستيم اما امروز من افتخار ميکنم که عضوي از خانواده دانشگاه علامه هستم و نشان دانشگاه علامه را روي سينهام ميزنم. امروز ما در ميان رتبههاي دانشگاه علامه طباطبائي، از رتبه 51 به رتبه 13 صعود کردهايم و اين جاي بسيار خوشحالي است.»
قانون را با نظر شخصياش تفسير ميکرد
در ادامه اين نشست، محمدرضا ضياييبيگدلي، استاد دانشگاه، حقوقدان و نويسنده گفت: «آقاي شريعتي محصول دوران رياستجمهوري هشت ساله احمدينژاد بود اما بااينحال، اين فرد پديدهاي فراتر از اين دوران بود.» بيگدلي در اين مراسم که به بررسي وضعيت دانشگاه علامه طباطبائي در دولت قبل و فعلي پرداخته بود، اشاره کرد که آقاي شريعتي در دوران رياست خود بر دانشگاه هيچگونه انتقادي را پذيرا نبود و قانون را بر طبق نظر شخصي خود تفسير ميکرد: «در دوران رياست آقاي شريعتي، دانشگاه علامه طباطبائي شاهد اتفاقات تلخ و مستبدانهاي بود؛ اتفاقاتي مانند محرومکردن برخي از دانشجويان از تحصيل و اخراج آنان، بستهشدن تشکلهاي دانشجويي، دورکردن استادان و هيأتعلميها از حوزه تخصصي و بازنشستهکردن پيش از موعد آنها.» بيگدلي نيز يکي از استاداني بودند که در اين دوران با وجود سطح علمي بالا به دستور شريعتي از کار برکنار و از دانشگاه دور شد.
تفکيک جنسيتي، برگ برنده شريعتي
يکي از موضوعاتي که بيگدلي در مورد رياست شريعتي عنوان کرد و آن را برگ برنده شريعتي ميدانست، بحث تفکيک جنسيتي بود و به گفته او، شريعتي قصد ايجاد پرديس دختران و پسران را هم داشت. او همچنين به نقش مهم و پيگيري مداوم روحاني که در آن زمان رئيس مرکز تحقيقات استراتژيک بودند براي برکناري آقاي شريعتي اشاره کرد. از نظر بيگدلي، آقاي شريعتي فردي با نگاه امنيتي بود و در آن زمان تمام اختيارات گروهها و دانشکدهها را نيز گرفته بود.
علاوه بر اشاره به اين موضوعات، او به برخي از خصوصيات فردي شريعتي نيز اشاره کرد و معتقد بود که اين فرد نمونه يکي از بدترين مديريتهاي دانشگاهي بود. بيگدلي در ادامه به مديريت حسين سليمي، رئيس فعلي دانشگاه علامه طباطبائي نيز اشاره کرد و اين نکته را يادآور شد که او در دولت تدبير و اميد انتخاب شد. نکته حائز اهميتي که ميتوان در ميان صحبتهاي بيگدلي به آن توجه کرد اين است که او معتقد است، شريعتي علاوه بر ناديدهگرفتن و بيتوجهي به رياست دانشگاه شأن سيادت و روحانيت را نيز در نظر نميگرفت.
تفکيک جنسيتي توهين به شعور دانشجويان بود
سخنران بعدي اين نشست، جلالالدين کزازي، استاد دانشگاه علامه با اشاره به اينکه شريعتي حاصل يک فضاي سياسي و يک فضاي پوپوليستي پر از دروغ بود، گفت: «آقاي شريعتي يک تصميم بسيار غلط و توهينآميز گرفت و آن تفکيک جنسيتي بود. من به اين کار افتخار ميکنم که با تفکيک جنسيتي مخالف بودم. سطح علمي ما با تفکيک جنسيتي افت کرد.
درواقع تفکيک جنسيتي توهين به شعور دانشجويان بود.» او در ادامه با اشاره به اينکه من سياسي و اصلاحطلبم و به اين افتخار ميکنم، گفت: «تشکّلي که بهعنوان طيف علامه شکل گرفت، در دانشکده مديريت دانشگاه علامه آغاز شد، طيفي که از درون بچهها با تفکري روشن شکل گرفته بود و دانشجويان در مقابل طيف شيراز حکومتي راه انداختند.» کزازي در ادامه با اشاره به اينکه راه پيشرفت از درون نقد سازنده به وجود مىآيد، گفت: «ما لذت ميبريم در کشور ايران زندگى ميکنيم، با تمام سختىهايش. بااينحال، ما از دکتر روحاني انتظار بيشتري داشتيم اما به اين معنا نيست اگر از روحاني روي گردانديم، ديگري اقبال دارد و مورد قبول ماست.
درخواست ميکنم شما قشر فهيم دانشگاه، در انتخابات حتما نقش داشته باشيد و در هر جايي که حق انتخاب داريد، کمکاري نکنيد.» به گفته کزازي، آنچه در دوره هشت ساله آقاي احمدينژاد بر مملکت گذشت، گوشه بسيار کوچکي از آن در دانشگاه علامه اتفاق افتاد: «هيچ کشور پوپوليستي، به توسعه نميرسد. من آقاي شريعتي را فقط و فقط در دولت آقاي احمدينژاد و تفکر او ميبينم. تفکر آقاي شريعتي، نشأت گرفته از تفکر هشت ساله آن دوران بود. کاري کنيد آن فضا برنگردد و آن روزهاي سياه دوباره تکرار نشود.»
آثار مخرب دوران سياه 8 ساله بررسي شود
مهدي تکيه، استاد اقتصاد دانشگاه علامه از ديگر سخنرانان اين نشست بود. او با اشاره به اينکه برنامه امروز، نيازمند مطالعات تطبيقي است، تحقيقاتي که در آن دوره فخيمه سياه و اين دوره انجام شود، گفت: «وزارت علوم آمارهايي را منتشر کرده، درباره جايگاه دانشگاه، نشريات علمي دانشجويي و... که ميتوانيد مقايسه کنيد. دانشکده اقتصاد، از سال 36 سابقه دارد؛ يعني اولين دانشگاه کشور که در آن اقتصاد تدريس ميشود. در دوران سياه، اولويت علامه در انتخاب دانشگاه کاهش پيدا کرد.
سهميهبندي دختر و پسر موجب کاهش رتبه علمي در رشتههاي مختلف شد. علاوهبراين تغيير ورودي از مهر به بهمن، موجب کاهش رتبهبنديهاي علمي شد. در زمان شريعتي، تفکيک جنسيتي در تحقيق دانشجوي دکتري دانشجوي دانشگاه اقتصاد، بررسي شد و نتيجه تحقيق اين بود که اين کار به نفع دانشجويان و دانشگاه نيست و افت علمي را به دنبال دارد. بخشي ديگر از اتفاقات دوران شريعتي، رعايتنکردن قانون دانشکده در انتخاب مدير، کاهش و تنزل سطح مقالات و مجلات دانشکده که در دانشکده اقتصاد، رتبه مجله ما، از یک به رتبه بسيار پايين تنزل کرد. در حوزه دانشجويي، اخراج، تعليق، بازجويي و معرفي دانشجو به نهادهاي خارج از دانشگاه، در زمان شريعتي اتفاق افتاد. بستهشدن تشکّلهاي دانشجويي و سرکوب دانشجويان، حتي برخورد با بسيجيها از ديگر موارد آن دوره سياه بود.»
به گفته تکيه، «ايجاد فضاي جاسوسي و فيلترينگ در حوزه کارمندي، پذيرش و استخدام افراد بدون تحصيلات دانشگاهي، عدم اطلاعرساني و شفافيت در امتيازدهي و ارتقای رتبه، جذب اجباري و حذف اجباري در حوزه هيأتعلميها از اقدامات سياه دوره شريعتي بود؛ تا جايي که وسايل برخي استادان را در وانت جمع کردند و به در خانهاش فرستادند يا قفل کليد اتاق استادان را عوض کردند تا از آمدن استادان جلوگيري کنند! به هر راهي که بود هيأتعلميها را از حوزه تخصصي دور ميکردند. اتهامات سنگيني را نيز به برخي از استادان وارد کردند و آن را نشر دادند. علاوهبراين در دانشکدهها فضاي امنيتي و پليسي راه انداختند و استادان اين امکان را نداشتند که در کلاس آزادانه صحبت کنند.
استادان را با مدارک جعلي و بدون امکان دفاع از تدريس محروم کردند. در سال 88، يکي از استادان ما را توبيخ کردند که تو در روز عاشورا شلوغ کردي و حقوق او را بهسرعت قطع کردند. بايد تيمي تشکيل شود که آثار مخرب دوران سياه هشت ساله را بررسي کند. تا زماني که بر ما گذشته را بررسي نکنيم، نميتوانيم به توسعه و پيشرفت برسيم.»
حکمهاي کميته انضباطي تغيير کرد!
در پايان اين نشست، غلامرضا ذکياني، رئيس دانشکده ادبيات با ذکر اين مطلب که در جمهورياسلامي اين ظرفيت وجود دارد که جدا از انحصارطلبي، مردم خواست خود را مطالبه کنند، صحبتهاي خود را اينگونه ادامه داد: «ما معتقديم که در جامعه بايد عقلانيت حاکم باشد و راهي جز مشارکت حداکثري در انتخابات براي رسيدن به اين حاکميت درحالحاضر وجود ندارد.
از سال ٨٤ تا ٩٢، شوراي دانشگاه تنها چهار بار تشکيل شد؛ شورايي که براي دانشگاه بسيار مهم است و در هر فصل حداقل بايد يکبار تشکيل شود.
در دوره رياست صدرالدين شريعتي، ٣٥ استاد طراز اول دانشگاه به دلايل واهي از دانشگاه اخراج شدند که اين عمل باعث شد طي زمان مشخص رتبه علمي دانشگاه در رتبه ٥١ قرار گيرد. در دوران رياست دکتر سليمي ٢٨ نفر از استاداني که اخراج شده بودند به دانشگاه بازگشتند که باعث صعود رتبه دانشگاه به رتبه ١٣ شد و در بين دانشگاههاي علوم انساني در رتبه ٢ قرار گيرد.»
معاون سابق فرهنگي دانشگاه با اشاره به اينکه در دوران هشت سال سياه، هويت انجمن اسلامي تغيير کرد ولي در اين دوره انجمنها با برگزاري انتخابات به هويت اصلي خود بازگشتند، ادامه داد: «در آن دوران سياه، حکمهاي کميته انضباطي اغلب سياسي بود ولي امروزه مربوط به امتحانات است.» او در آخر آرزو کرد که فضاي اعتدالي در جامعه و محيط آموزشي برقرار گردد و عقلانيت در جامعه حاکم شود.
نظر شما :