نقش و اهمیت «مشاوره شغلی» در یافتن شغل مناسب و سازگاری با محیط کار

برای رسیدن به یک شغل مناسب، کسی که می تواند به افراد کمک کند، مشاور شغلی است. مشاور شغلی استعدادها، امکانات، خصوصيات رواني و جسمي فرد را در نظر گرفته و شغلی که متناسب و سازگار با آنها باشد را به او پیشنهاد می کند. در واقع مشاور شغلی آشنایی کامل با مشاغل مختلف دارد و با دریافت و بررسی اطلاعات مربوط به توانایی ها، استعدادها، امکانات و شرایط فرد متقاضی، بهترین شغل را برای او می یابد.

به گزارش عطنا، نشست تخصصی «آسیب‌­شناسی مراکز کاریابی و نقش مشاوره شغلی در بهبود عملکرد» سه شنبه ۲۵مهرماه با حضور دکتر کیومرث فرح‌بخش، دکتر شفیع آبادی، دکتر برجعلی، دکتر اکبرنیا و دکتر زارع در دانشکده روانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

پس از پخش فرمایشات مقام معظم رهبری در ارتباط با لزوم مبارزه با بیکاری و اهمیت اشتغال‌زایی برای جوانان، اقای دکتر فرحبخش با عرض خیرمقدم به هیئت محترم، نشست را آغاز کرد.

کیومرث فرحبخش با اشاره به اهمیت رشته مشاوره شغلی گفت: هر موضوعی حیطه مطالعاتی خود را دارد مثلا در موضوع خانواده چندین رشته تخصصی چون جامعه­‌شناسی خانواده و مشاوره خانواده شکل گرفته است ولی رشته مشاوره شغلی مغفول مانده است با این که تحقیقات گسترده‌ای در کشورهای پیشرفته در این خصوص انجام می­‌گیرد.

او در ادامه درباره وضعیت رشته مشاوره شغلی در کشورهای پیشرفته گفت: کشورهای پیشرفته از بدو ورود نیروی کار به بازار، تا کاریابی و بعد سازگاری با محیط کار و به پایان رساندن مسیر شغلی را مورد مطالعه قرار داده و پژوهش‌­های زیادی را در این ارتباط چاپ می­‌کنند، در کشور ما نیز رشته مشاوره شغلی با این هدف شکل گرفته ولی به دلایل متفاوت از ارائه خدمات به مردم بازمانده است.

وی گفت: مشاوره شغلی نه تنها در هنگام کاریابی بلکه در افزایش بهره‌­وری و تثبیت نیروی کار نیز می‌­تواند به یاری کارفرمایان و کارگزارن بیاید.

محمد اکبرنیا، مدیر کل دفتر هدایت نیروی کار و کاریابی‌ از معاونت کارآفرینی و اشتغال وزارت «تعاون، کار و رفاه اجتماعی» در سخنان خود ضمن ابراز خشنودی از حضور در این جلسه گفت: مشکلی که ما هم‌اکنون با آن مواجه هستیم عدم پوشش­‌دهی بازار کار به نیروی کار است یعنی خیل عظیم فارغ‌­التحصیلان دانشگاهی را داریم که جویای کار هستند.

 در ادامه افزود: طبق گزارش مرکز آمار ایران 25 و نیم میلیون نفر جمعیت فعال داریم که 22 میلیون و 300 هزار نفر شاغل، 3 میلیون و 200 هزار نفر جویای کار هستند و نرخ بیکاری در فارغ‌التحصیلان 30 درصد است.

وی با اشاره به تاریخچه‌­ای از شکل‌­گیری دفاتر کاریابی که به سال 1335 برمی­‌گردد گفت: اکنون 850 هزار موسسه مشاوره شغلی و کاریابی داخلی و 100 موسسه مشاوره شغلی و کاریابی خارجی داریم که وظیفه این مراکز ثبت نام جویندگان کار، شناخت فرصت‌های شغلی موجود، معرفی جویندگان کار بدون مهارت به مراکز آموزشی و معرفی جویندگان شغل به مراکز طالب نیروی جدید کار است؛ سال گذشته از مجموع 500 هزار نیروی جویای کار مراجعه­کننده به این دفاتر 176 هزار نفر وارد بازار کار شدند.

 اکبرنیا ضمن بیان اینکه امسال میزان به کارگماری افراد از طریق کاریابی‌ها نسبت به سال گذشته 50 درصد کاهش داشته، گفت: دلیل اصلی آن وقفه‌ای بوده که بین اجرای دو برنامه پنجم و ششم رخ داد و برای بهبود وضعیت، وزارت کار طرح تکاپو را با شناسایی مزیت استان‌ها در ایجاد اشتغال در دست دارد و طرح کارورزی فارغ التحصیلان نیز وجود دارد که آن را پیگیری می­‌کنیم.

دکتر شفیع­‌آبادی، سخنران بعدی، نیز طی سخنانی ضمن تاکید بر اهمیت اشتغال گفت: اشتغال برای حفظ آرامش و استقلال کشور ضروری و با اهمیت است و علمی عمل نکردن مراکز کاریابی علت اصلی آسیب­‌های موجود است.

وی درباره محورهایی برای تعیین جهت مراکز کاریابی گفت: اشتغال بر هر اقدامی در زندگی اولی است و جوهره انسان به کار کردن است در صورتی که بیکاری موجب انواع ناهنجاری­‌های روانی و اجتماعی می‌­شود و بدون  همکاری همگان، نیازسنجی آینده تعیین جهت برای مراکز کاریابی میسر نخواهد شد.

این استاد دانشگاه در پایان سخنانش، گسترش صنعت توریسم و کارآفرینی را درمانگر، دانست و از دولت­مردان خواست تا ضمن حمایت از تولیدگران آن­ها را به طور جدی تحت کنترل قرار دهند تا آبروی کالای ایرانی بازگردد.

مهدی زارع بهرام آبادی، استادیار سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) هم با تاکید بر فرایند کاریابی گفت: این سوال باید مطرح باشد که چرا فقط 500 هزار نفر از 3 میلیون و 200 هزار جویای کار به دفاتر کاریابی مراجعه کرده‌اند.

 وی در پایان خواستار همراهی وزارت آموزش و پرورش و تمامی وزارت‌خانه‌­های مرتبط با این حوزه شد.

دکتر برجعلی رئیس دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی نیز با تشکر از گروه مشاوره برای برگزاری این نشست، گفت: برای آماده سازی فارغ‌التحصیلان دانشگاه برای ورود به بازار کار دوره­‌های مهارت‌­آموزی اجباری را تدارک دیده‌ایم.

وی در ادامه گفت: دانشگاهیان به تعامل با صنعت، جامعه و نیروهای اجرایی نیاز دارند تا بتوانند پاسخگوی نیاز جامعه باشند و فارغ‌­التحصیلان خود را متناسب با درخواست آنان تربیت نموده به بازار کار عرضه کنند.

در پایان دکتر فرحبخش با جمع‌­بندی جلسه و بیان نقاط قابل بهبود در مراکز کاریابی خواستار تعامل بیشتر موسسات مشاوره شغلی و کاریابی با دانشگاهیان و به کارگیری کارشناسان ارشد مشاوره شغلی در این فرایند شد.

وی با ذکر این نکته که مشاوره شغلی رشته‌­ای است که در بحران­‌های کار به وجود آمده و رشد کرده است از مسئولین خواست به رغم بحران اقتصادی و بیکاری در کشور، برای حل معضل بیکاری از کمک و حضور دانشگاهیان استفاده کنند.