ضرورت آموزش‌های قبل از ازدواج به جوانان/ خودکشی بعد از عمل تغییر جنسیت

«سه‌شنبه‌ مشاوره‌ای» این هفته به عوامل فردی، سازمانی و قانونی موثر در ازدواج موفق و ارائه نتایج حاصل از پژوهش بر روی متقاضیان عمل تغییر جنسیت در ایران اختصاص داشت که نشان دهنده سطح پایین معناداری در نگرش جنسی، نقش جنسی، عواطف و احساسات جنسی و خیالپردازی‌های جنسی در بین این متقاضیان بود.

به گزارش عطنا، چهارمین نشست سه‌شنبه‌های مشاوره‌ای با موضوع «برنامه‌های راهبردی ازدواج جوانان» و «زندگی پس از تغییر جنسیت» با سخنرانی دکتر ناصر صبحی قراملکی، استاد روان‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی و مدیر کل سابق دفتر برنامه‌ریزی ازدواج و تعالی خانواده، ایران ‌هاشمی و فرنوش اوقانی، دانشجویان دکتری مشاوره، 9 آبان‌ماه در دانشگاه علامه‌طباطبائی برگزار شد.

ناصر صبحی، مدیر کل سابق دفتر برنامه‌ریزی ازدواج و تعالی خانواده با اشاره به آمار متفاوت و اکثرا محرمانه در مورد میزان ازدواج و طلاق در ایران گفت: اگرچه حدود 20 درصد از جمعیت ایران را جوانان 18 تا 29 ساله تشکیل می‌دهند اما آمار ازدواج در سال 1395 کمتر از 700 هزار مورد بوده و انتظار می‌رود این رقم در سال‌های آتی با کاهش نیز مواجه شود.

دانشیار روان‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی در ادامه با اشاره به اینکه طبق آمار 15 درصد از طلاق‌ها در سال اول و 54 درصد در 5 سال اول زندگی روی می‌دهد گفت: سلامت و تناسب روان زوجین، رسیدن به انواع بلوغ و داشتن مهارت‌های لازم برای حل مشکلات زندگی زناشویی را از جمله عوامل موثر در ازدواج موفق است و طبق گزارش‌ها سازمان برنامه‌ریزی ازدواج و تعالی خانواده.تاکنون 2500 مدرس را در حوزه آموزش‌های پیش از ازدواج تعلیم داده‌است.

مدیر کل سابق دفتر برنامه‌ریزی ازدواج و تعالی خانواده، اهداف این سازمان را اجرای برنامه‌های راهبردی در چهار سطح مهم ازدواج شامل سطح فردی-عاطفی (مانند، بررسی سلامت روانشناختی زوجین، تقویت  مهارت‌ها و ظریفیت‌های روانشناختی)، سطح اخلاقی (مانند، رشد اخلاقی زوجین)، سطح شرعی (مانند، متناسب سازی مسائل شرعی با سبک ندگی نوین)، و سطح قانونی (مانند، بازنگری قوانین حوزه ازدواج) عنوان کرد و در پاسخ به این سوال که آیا مشاوره قبل از ازدواج در ایران اجباری است یا خیر، پاسخ داد: «اجبار چاره کار نیست و زمانی این برنامه موفق خواهد بود که زوجین «ضرورت» نیاز به مشاوره قبل از ازدواج درک کنند».

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی در پایان با بیان اینکه اقدامات سازمان‌های مختلف تاثیر معناداری در بهبود عملکرد زوجین نداشته است، از گروه مشاوران و روان‌شناسان درخواست کرد تا به ضرورت آموزش‌های قبل از ازدواج بیشتر توجه کنند، چرا که تا زمانی که بررسی مسائل این حیطه به مشاوران و روانشناسان باصلاحیت سپرده نشود، امیدی به پیشرفت وجود نخواهد داشت.

خانم‌ها ‌هاشمی و اوقانی نیز در ادامه این نشست، نتایج پژوهش خود را با عنوان «بررسی مولفه‌های کیفیت کارکرد جنسی قبل و بعد از عمل تغییر جنسیت در زنان و مردان دارای اختلال هویت جنسی» تشریح کردند و  گفتند: نتایج این پژوهش که روی 16 متقاضی عمل تغییر جنسیت در ایران صورت گرفته نشان می‌دهد این عمل در بهبود عملکرد جنسی، تجربه جنسی،  رضایت جنسی و تصویر بدن، تاثیر معناداری دارد اما نگرش جنسی، نقش جنسی، عواطف و احساسات جنسی و خیالپردازی‌های جنسی را به طور معنادار تحت تاثیر قرار نمی‌دهد.

این پژوهشگران با اشاره به تعداد بالای عمل‌های جنسی،  هزینه‌های گزاف آن‌ها و نتایج نه چندان امیدوارکننده این پژوهش اظهار کردند مفید بودن عمل تغییر جنسیت، حداقل با توجه به بافت فرهنگی ایران، مورد تردید است.

این دو دانشجوی دکترای مشاوره با توجه به نتایج پژوهش‌های خارج از کشور مبنی بر اینکه تعداد زیادی از این افراد بعد از عمل تغییر جنسیت خودکشی می‌کنند و تعداد زیادی نیز در دوره هورمون درمانی (دوره‌ای که با تزریق هورمون جنسیت مخالف، زندگی در این قالب را برای متقاضی شبیه‌سازی می‌کند) و نیز این حقیقت که هنوز هیچ علت پزشکی برای تمایل به تغییر جنسیت یافت نشده است، پیشنهاد کردند: بهتر است در ایران نیز مانند کشورهای غربی صدور مجوز برای تغییر عمل جنسیتی با سخت-گیری بیشتری همراه باشد و متقاضیان این عمل را تشویق کنیم تا پیش از اقدام به عمل، تحت روان‌درمانی قرار گیرند و عمل جراحی را به عنوان آخرین گزینه و با آگاهی انتخاب کنند.

پیشنهاد دیگری که در این جلسه مطرح شد این بود که یک تیم تحقیقاتی از دانشجویان تشکیل شود تا تمایل به تغییر جنسیت از ابعاد مختلفی، همچون درصد متقاضیان در سطح کشور، عوامل موثر بر این تصمیم و بهزیستی روانی بعد از عمل بررسی گردد.

در نهایت، خانم اوقانی از حضار خواست تا جلسات سه‌شنبه‌های مشاوره‌ای را به چشم فرصت‌های پژوهشی بنگرند و با انگیزه رسیدن به ایده‌های پژوهشی در این جلسات شرکت کنند.

گفتنی است سه‌شنبه‌های مشاوره‌ای عنوان سلسله‌جلساتی است که به همت انجمن علمی دانشجویی مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی و با حمایت انجمن مشاوره ایران و استادان گروه مشاوره این دانشگاه هر هفته برگزار می‌شود.

عکس و خبر: انجمن علمی دانشجویی مشاوره