ديدگاه كارشناسان علوم انساني در خصوص مسئوليتپذيري در جامعه
وظيفهشناسي؛ حلقه گمشده در جامعه ما
فردي كه سالها با دقت وظيفهاي كه به او سپرده شده بود را انجام داده و تنها يك بار بيتوجهي كرده و همان يك بار چنين فاجعهاي به دنبال داشته. ساعت ٧:٢٢ صبح روز جمعه ۵ آذر ۱۳۹۵ بود كه خطاي يكي از متصديان راه آهن، باعث برخورد دو قطار سمنان- مشهد با قطار تبريز - مشهد شد.
به گزارش عطنا، «فقط يك نفر با يك بيدقتي اين همه آدم را عزادار كرد، اگر اين اتفاق براي خودش پيش ميآمد چه كار ميكرد؟» اين جملات را برادر يكي از قربانيان حادثه قطار سمنان در گفتوگو با «اعتماد» بيان كرده است. يكي از صدها نفري كه نتيجه يك خطا دامنگيرش شده. خطايي كه به طور قطع عمدي نبوده، اما در پي يك لحظه بيتوجهي اتفاق افتاده. فردي كه سالها با دقت وظيفهاي كه به او سپرده شده بود را انجام داده و تنها يك بار بيتوجهي كرده و همان يك بار چنين فاجعهاي به دنبال داشته. ساعت ٧:٢٢ صبح روز جمعه ۵ آذر ۱۳۹۵ بود كه خطاي يكي از متصديان راه آهن، باعث برخورد دو قطار سمنان- مشهد با قطار تبريز - مشهد شد. بررسيهاي كارشناسان در نهايت دليل وقوع اين حادثه را خطاي انساني اعلام كردند. خطايي كه بهاي آن كشته شدن ٤٧ نفر و مصدوم شدن ١٠٣ نفر بود.
يك بيدقتي كه هر كدام از ما ممكن است در سطح شغل و مسئوليت خود مرتكب آن شويم و چندان به تبعات و اتفاقاتي كه در پي آن رخ ميدهد فكر نكنيم و نگران پيامدهاي آن نباشيم. اما گاهي يك بيدقتي ساده ميتواند اثرات جبرانناپذيري به دنبال داشته باشد. شايد جاي خالي مسئوليتپذيري در روابط اجتماعي و شغلي ما باعث ميشود چندان نگران نقش و مسئوليتي كه در جامعه به عهده ما گذاشته شده نباشيم.
چندان نگران تبعات اتفاقاتي كه ممكن است در اثر بيمسئوليتي ما در كسوت يك استاد دانشگاه، يك پزشك، يك راننده، يك كارمند و... رخ دهد نيستيم، شايد به اين دليل كه حساسيت مسئوليتپذيري آن طور كه بايد براي ما در جامعه تبيين نشده است و هميشه پاي جان عدهاي انسان در ميان نبوده.
شايد حادثه برخورد قطار سمنان تلنگري است تا باز هم موضوع مسئوليتپذيري اجتماعي و وظيفهشناسي از منظر كارشناسي مورد بررسي قرار گيرد. موضوعي كه ممكن است در سطوح مختلف اجتماعي، تبعات جبرانناپذيري را به دنبال داشته باشد. مسئوليتپذيري افراد در بخشهاي مختلف يك جامعه ممكن است به نامهاي متفاوتي خوانده شود، گاهي نام وجدان كاري به خود بگيرد و گاهي هم با نام مسئوليت اجتماعي خوانده شود، اما هر چه باشد، ضعف جوامع در اين حوزه ريشهها و زواياي مختلفي دارد كه ميتواند از منظر علوم انساني مورد مطالعه قرار گيرد. از كارشناسان علوم اجتماعي خواستيم تا ديدگاهشان را در مورد ميزان مسئوليتپذيري در جامعه امروز ما و تبعات نبود يا ضعف مسئوليتپذيري در يك جامعه را بررسي كنند.
نظر شما :