علوم انسانی روح دانش است|شناسایی و پاسخگویی به مسائل و نیازهای جامعه برمبنای پایداری توسعه ملی

 

به گزارش عطنا اختتامیه دو هفته پژوهش و فناوی با حضور حسین سلیمی، ریاست دانشگاه علامه طباطبایی، سید جلال دهقانی فیروزآبادی، معاونت پژوهشی دانشگاه علامه طباطبایی در روز شنبه 29 آذرماه به صورت برخط برگزار شد. در ابتدای اختتامیه دو هفته پژوهش و فناوی گزارشی از عملکرد معاونت پژوهشی دانشگاه علامه طباطبایی در مرکز کارآفرینی، مرکز رشد و فناوری و کتابخانه مرکزی در قالب اسلایدهایی ارائه شد.

شعار پژوهشی دانشگاه:  شناسایی و پاسخگویی به مسائل و نیازهای جامعه برمبنای پایداری توسعه ملی

ابتدای جلسه دکتر سید جلال دهقانی فیروزآبادی به ارائه فعالیت‌های معاونت پژوهشی پرداخت:

ماه آذر بهار پژوهش است و علی‌رغم شرایط کرونایی که بسیاری از زمینه‌ها را تحت تاثیر قرار داده، در حوزه پژوهش نه تنها مانعی ایجاد نکرد، بلکه آمارها نشان می‌دهد فعالیت پژوهشی دانشگاه امسال بیش از پارسال بوده است. به همین دلیل من روز پژوهش را به همکاران، رؤسای دانشکده‌ها، معاونت پژوهشی دانشکده‌ها و کارشناسان ارجمند تبریک می‌گویم.

سال هاست شعار پژوهشی دانشگاه «شناسایی و پاسخگویی به مسائل و نیازهای جامعه برمبنای پایداری توسعه ملی» است. رویدادهای پژوهشی که در هفته پژوهش برگزار شد شامل 343 رویداد بوده که به تفکیک 306 رویداد در دانشکده‌ها، 21 رویداد در پژوهشکده‌ها، 10 رویداد در مراکز رشد و فناوری و 6 رویداد در قطب‌های علمی برگزار شد. بعضی از پژوهشکده‌ها برای اولین بار برنامه‌هایی را اجرا کردند. در بین دانشکده‌ها، دانشکده زبان و ادبیات فارسی بیشترین برنامه‌ها را در هفته پژوهش امسال برگزار کرد. بیشترین رویدادها در میان فعالیت‌های هفته پژوهشی کارگاه‌های داخلی بوده است. با توجه به سیاست‌گذاری امسال، کرسی‌های ترویجی یکی از برنامه‌های هفته پژوهش بود و آمار کرسی‌های ترویجی هفته پژوهش دو برابر سال گذشته بود. همچنین مصوبات و سیاست‌گذاری‌های جدید پژوهشی از جمله سقف جدید خرید تجهیزات از مانده پژوهانه اعضای هیأت علمی، شیوه‌نامه حمایت از تولیدکنندگان مقالات بین‌المللی معتبر، توسعه واحدهای خدمات پژوهشی دانشگاه‌ها، بازنگری واحدهای پژوهشی دانشگاه، اعطای پایه تشویقی به اعضای هیأت علمی است. همچنین در آینده نیز واحد علامه‌پژوهی در این دانشگاه دایر خواهد شد تا از آثار فاخر در زمینه بررسی اندیشه و آراء علامه طباطبایی حمایت شود.

علوم انسانی روح دانش است

سپس دکتر حسین سلیمی ضمن تشکر از معاونت پژوهشی، به ارائه گزارشی کامل از فعالیت‌های دانشگاه علامه طباطبایی در سال‌های اخیر (7 سال گذشته) پرداخت:

امروز بعد از 7 سال از نشست مشترک پژوهشی با استادان می‌توانیم به نوعی سخن بگوییم از آنچه انجام نشده، آنچه نبوده و آنچه باید باشد. تلاش ما این است که روح مشترکی بین استادان خود ایجاد کنیم و این اصلا با آمار و ارقام قابل مشاهده نیست. خوشحالیم که به تدریج این تجربه و هویت جمعی بین ما استادان شکل گرفته‌است.

ما در ابتدا که وارد دانشگاه شدیم نیازمند یک بینش پایه بودیم تا بتوانیم جایگاه علوم انسانی را به لحاظ پژوهشی ارتقا بدهیم. این سخن مقام معظم رهبری که می‌گویند «علوم انسانی روح دانش است» را فراروی خود قرار دادیم. سخنی که متفکرین برجسته جهانی هم به آن معتقدند. ما سعی کردیم ضمن اینکه علم و فناوری را در دانشگاه توسعه می‌دهیم، از ماهیت اصلی علوم انسانی که معرفت‌آفرینی، دمیدن روح دانش به جامعه و ایجاد یک حیات فراگیر و گسترده است، غافل نشویم. در ابتدای کار ما در چهار زمینه خلاءهای اساسی داشتیم و تا زمانی که این خلاءها جبران نشود، ما نمی‌توانستیم جهشی بنیادین و پایدار در پژوهش در دانشگاه ایجاد کنیم. ما با کمبودهای زیرساختی در دانشگاه مواجه بودیکم شامل کمبود ساختار اطلاع‌رسانی، نداشتن کتابخانه مرکزی مجهز و کتاب‌های تجدید نشده و به‌روز نشده، امور بین الملل، مراکز نوآوری، مراکز رشد و دیگر موارد.

کتابخانه دانشگاه علامه طباطبایی؛ جزء 12 کتابخانه برجسته دانشگاه‌های کشور

در حوزه آیین‌نامه‌ها و انتشارات هم نقص جدی در دانشگاه وجود داشت. تاریخ مجوز بسیاری پژوهشکده‌ها  گذشته بود و در بستری قانونی فعالیت نمی‌کردند. در درجه اول ما این زیرساخت‌ها را برای توسعه پایدار جدی حوزه پژوهشی فراهم کردیم. درحال حاضر دانشگاه علامه طباطبایی از زیباترین و برجسته‌ترین کتابخانه مرکزی (جزء 12 کتابخانه برجسته دانشگاه های کشور) برخوردار است. دانشگاه علامه طباطبایی کتابخانه دیجیتال فعال و نمونه‌ای را ایجاد کرد که تقریبا می‌توان گفت نمونه‌اش در دانشگاه‌های دیگر وجود ندارد و به رغم تحریم‌هایی که وجود دارد، ما به 80 عنوان اطلاعاتی دسترسی داریم و بسیاری از کتاب‌ها و مقالات خارجی در اختیار ما است و برای دسترسی به منابع خارجی به همت همکاران معاونت پژوهشی دیگر مشکلی نیست.

در درون کتابخانه دیجیتالی نزدیک به 500 هزار منبع به روز در اختیار است که بهانه دسترسی نداشتن به منابع روز خارجی از دانشجویان ما گرفته شده است. همچنین سامانه مدیریت منابع پژوهشی «به‌پژوه» و میز مرجع مجازی فعال شد.

در زیرساخت اطلاع‌رسانی دانشگاه جهشی بزرگ انجام شده است و آن چیز که دانشگاه باید داشته باشد را فراهم کردیم.

مراکز دانش‌بنیان موفق در مراکز رشد و فناوری دانشگاه علامه طباطبایی

 مشکل و خلا دوم مساله فناوری، نوآوری و کارآفرینی بود. بسیاری از افراد با راه‌اندازی مراکز دانش‌بنیان در دانشگاه علامه طباطبایی مخالف بودند درحالیکه نه تنها امروز مراکز دانش‌بنیان شکل گرفته بلکه بسیاری از شرکت‌های موفق دانش‌بنیان در این مرکز با گردش مالی بالایی قرار دارند و بسیاری از شتابدهنده‌های مشهور در این مراکز رشد فعال اند. بر اساس آمار در مراکز رشد واحدهای فناور و نوآوری علوم انسانی، چهار شتاب‌دهنده و ۸۱ تیم در حال فعالیت هستند که ۱۲۳ نفر از شاغلان این تیم‌ها علامه‌ای هستند. این شرکت‌ها تاکنون حدود ۲۷۰ میلیارد ریال درآمد رسمی داشته‌اند. علاوه براین، مرکز کارآفرینی دانشگاه همراه با مرکز مهارت‌افزایی شرایطی را ایجاد کرده که دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی در حال حاضر بهترین نوع آموزش‌های مهارتی و کارآفرینی به تعداد زیاد در دانشگاه علامه می‌بینند و مرکز هدایت شغلی و کاریابی هم  در دانشگاه علامه شکل گرفت.

آزمایشگاه علوم شناختی نیز در سال 1398 تاسیس شد و ردیابی حرکات چشم، بیولوژی مولکولی، الکتروفیزیولوژی، بخش سایکونورولوژی، کارگاه آواشناسی و کارگاه زبان‌شناسی پيکره‌ای از جمله بخش‌های مختلف این آزمایشگاه است. همچنین آزمایشگاه تربیت بدنی هم تقویت و دوباره تاسیس شده است.

دانشگاه علامه طباطبایی در حوزه بین الملل نیز پیشرفت‌های بسیاری کرده‌است و توانست دوره‌های مشترک با دانشگاه‌های دیگر در دنیا برگزار کند. همچنین به همت همکاران توانستیم که دفتر دانشگاه علامه طباطبایی را در بعضی از کشورهای دیگر تاسیس کنیم.

دانشگاه علامه طباطبایی؛ دانشگاه نمونه و برتر در حوزۀ امور بین الملل در سال 98

حسین سلیمی با اشاره به اینکه دانشگاه علامه طباطبایی در سال ۱۳۹۸ به عنوان دانشگاه نمونه و برتر در حوزۀ امور بین الملل معرفی شده‌است، ادامه داد: پروژه بین‌المللی‌سازی آموزش عالی در قالب برنامه آراسموس کمیسیون اروپایی (۲۰۱۸-۲۰۱۵)، چهار پروژه بین‌المللی در قالب برنامه ژان مونه کمیسیون اروپایی (۲۰۲۰-۲۰۱۸) که دانشگاه علامه طباطبایی تنها دانشگاه برنده این پروژه‌ها بوده، پروژه بین‌المللی سطح آگاهی فارسی‌زبانان منطقه با پشتیبانی سازمان بهداشت جهانی – ۲۰۲۰، پروژه بین‌المللی برای آموزش روزنامه‌نگاران در دوران همه‌گیری کرونا با پشتیبانی یونسکو -۲۰۲۰ و... از جمله اقدامات این مدیریت بوده‌است.

در حیطه اصلاح قوانین و مقررات، مجموعه ارزشمندی از مقررات و آیین نامه‌ها و ساماندهی‌ها را همکاران با زحمت بسیاری گردآوری کردند. برای مثال ارتقای گروه انتشارات به مرکز چاپ و انتشارات در سال ۱۳۹۲ را نمونه‌ای دیگر از اصلاح ساختار و قوانین و مقررات پژوهشی دانست. تا زمان حاضر ۵۴۰ جلد کتاب که ۳۹۵ جلد آنها چاپ اول بوده منتشر شده است.

تا ۱۸ دسامبر حدود یک هزار و ۸۵ مقاله علمی در پایگاه WOS، یک هزار و ۴۴۸ مقاله در پایگاه Scopusو ۹ هزار و ۱۳۶ مقاله هم در مجلات داخلی چاپ شده است. همچنین دانشگاه علامه طباطبائی در آستانۀ ورود به رده بندی های بزرگ جهانی قرار دارد. از سال ۹۲ تاکنون حدود ۲۷۴ فقره قرارداد (با احتساب قراردادهای متمم) با سازمان‌های صنعتی، آموزشی، پژوهشی، اجرايی و نهادهای سياست‌گذار در راستای مشاوره و رفع نيازهای پژوهشی سازمان‌ها منعقد شده است. همچنین ۱۹۰ دانشجوی دکتری پژوهش‌محور در این مدت جذب شده است. حدود ۲۵۳ کرسی ترویجی، یک کرسی تخصصی نظریه پردازی و یک کرسی تخصصی نوآوری در این سال ها برگزار شده که سه کرسی تخصصی دیگر هم در دست اجرا هستند.

همچنین دانشگاه علامه طباطبایی 139 نشست کمک به حل مشکلات کشور با حضور مشترک استادان و نمایندگان بخش‌های اجرایی، صنعتی و اجتماعی کشور با هدف حل معضلات کشور از طريق ارائه توصيه‌های سياستی برگزار کرده است. همچنین سه جلد از کتاب توصيه‌های سياستی دانشگاه علامه طباطبائی به دستگاه‌های اجرايی کشور تاکنون منتشر شده و جلد چهارم آن هم در دست انتشار است.

پس از هفت سال با تکیه بر زیرساخت‌های جدید به یکی از دانشگاه‌های اصلی کشور  بدل شده‌ایم. همچنین به سوی زیست بوم جدید و مبدل شدن به الگوی پژوهش‌های علوم انسانی حرکت می‌کنیم.

خبرنگار: فاطمه ملک‌پایین