بیمزد و منت مینویسند. آرزویشان تحقق صلح است و زندگی در جهانی عاری از خشونت. خودشان دوربین و قلم در دست میگیرند و نشردهندگان بشردوستی میشوند. از کار و زندگی میزنند، اما از رسالتشان نه.
به گزارش عطنا، روزنامه شهروند در مطلبی که روز چهارشنبه ۱۴ تیر ماه به چاپ رسانده به معرفی خبرنگاران داوطلب و هدف آنها پرداخته است پرداخته است که در ادامه با هم میخوانیم..
بیمزد و منت مینویسند. آرزویشان تحقق صلح است و زندگی در جهانی عاری از خشونت. خودشان دوربین و قلم در دست میگیرند و نشردهندگان بشردوستی میشوند. از کار و زندگی میزنند، اما از رسالتشان نه. اسمشان «خبرنگاران داوطلب» است و امیدشان افزودن بر غنای فرهنگ مودت و همدلی. در بسیاری از رسانهها و شبکههای اجتماعی قلم و نوشتن به عنصر فراگیری تبدیل شده و پاسداشت حرمت آن توسط جوانان و کاربران شبکهها بسیار مهم است.
در این راستا مطالبی که خبرنگاران داوطلب و جوانان هلال برای روزنامه شهروند مینویسند، بسیار ارزشمند است. طی سالهای فعالیت «شهروند»، خبرنگاران داوطلب جوان بسیاری با ارسال خبر، گزارش و گفتوگو، یار و یاور همکاران خود در روزنامه بودهاند. آنها با حضور در عملیاتهای مختلف امدادونجات، کاروانهای سلامت در مناطق محروم، برگزاری طرحهای مختلف جمعیت و... تصویرگر تلاشهای خالصانه خانواده هلالاحمر شدهاند. برگزاری دوره آموزشی خبرنویسی و عکاسی ویژه رابطین خبری شعب هلال نیز موضوعی است که دنبال میشود؛ این دورهها میتواند عاملی شود تا حوزه رسانه از ظرفیت داوطلبی استفاده کرده و تأثیرگذاری بیشتری داشته باشد.
پیشینه «روز قلم»
روز چهاردهم تيرماه به پيشنهاد انجمن قلم ايران و تصويب شورای فرهنگ عمومی بهعنوان «روز قلم» در تقويم رسمی ايران به ثبت رسيده است. البته توجه به قلم در سرزمین ما پیشینهای دیرینه دارد. سدهها پیش در ایران باستان، تیرگان (سیزدهم تیرماه) یکی از مهمترین جشنهای ایران باستان بوده که آیینهای مخصوصی داشته و یکی از آنها پاسداشت قلم بوده است. یکی از دلایلی که برای این جشن ذکر شده، این است که در این روز، هوشنگ، پادشاه پیشدادی ایران، نویسندگان و کاتبان را به رسمیت شناخت و آنان را گرامی داشت، مردم جشن گرفتند و آن جشن به یاد ارجمندی قلم بر جای ماند.
دلیل دیگری هم که برای این جشن ثبت شده، این است که به نوشته ابوریحان بیرونی، سیزدهم تیرماه، روز ستاره تیر یا عطارد است و چون عطارد، کاتب ستارگان است، میتوان سیزدهم تیرماه را روز نویسنده نامید. پس از انقلاب نیز نویسندگان و شاعران سرشناسی چون محمدعلی سپانلو سیزدهم تیرماه را بهعنوان روز قلم و نویسنده پیشنهاد دادند تا اینکه چهاردهم تیرماه از جانب انجمن قلم بهعنوان روز قلم نامگذاری شد. با این حال، این مناسبت هنوز چندان در میان مردم و حتی اصحاب قلم و اندیشه شناختهشده نیست.
تاریخ «نوشتن»
تاریخ نوشتار، حداکثر به ٢٠هزار سال پیش بازمیگردد و با محدودساختن به نظامهای نوشتاری مدوّن، رقمی حدود ٦هزارسال پیش را نشان میدهد. این ارقام و آمارها فقط تخمینی است از سوی کاوشگران علمی، در صورتی که بدون شک پیشرفتی از سوی جوامع گوناگون، بدون کمک خط و زبان امکانپذیر نبوده است.
ازجمله موادی که برای نوشتن به کار میرفته، سنگ، چوب، پوست حیوانات، برگ درختان، استخوان، موم، ابریشم، پنبه و کاغذ را میتوان نام برد. در طول تاریخ، نوشتن به دوصورت بوده است: یک دسته خطوطی را در برمیگرفت که با استفاده از ابزارهای تیز چون سوزن، چاقو و... نوشتاری، کندهکاری میشد. دسته دیگر شامل خطوطی است که به وسیله قلم پر، قلم نی، قلم مو و... و با استفاده از جوهر بر سطح ماده نوشتاری ترسیم میشود. گفتنی است؛ نسخهبرداری از نوشتهای بر سنگ یا فلز بهطور منطقی، درنهایت به اختراع چاپ انجامید.
«قلم»؛ معجزه جاودان
در آغاز قرن بیستم، کسی این تردید را به خود راه نمیداد که قلم و کاغذ را مهمترین و مؤثرترین ابزار ذخیرهسازی اطلاعات بداند؛ زیرا در آن زمان جوامع از نظر اقتصادی و فکری به جامعههای کاغذمدار تبدیل شده بود، اما پایههای این باور پس از چندی به لرزه درآمد و با ظهور رایانه، رشد سریع فناوری اطلاعات، تلویزیون، استفادههای گوناگون از میکروفیلم، میکروفیش و ابزارهای الکتریکی، برتری بیرقیب کاغذ و قلم سنتی، بهطور جدی به مبارزه طلبیده شد.
سوگند خداوند در قرآن به نام قلم، گویاترین شاهد بر شرافت و قداست آن است: «ن وَ الْقَلَمِ وَ ما یَسْطُرُونَ؛ سوگند به قلم و آنچه نویسند.» درجایی که خداوند، صاحب هستی به آفریدهای از آفریدههای خود قسم یاد میکند، بشر در چه جایگاهی میتواند از ارج و منزلت آن سخن براند. در نخستین ارتباط وحیانی رسول خدا صلیالله علیه و آله با مبدأ هستی در غار حرا، سخن از قلم به میان میآید تا جایی که خداوند خود را اینگونه معرفی میکند: «الَّذی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ؛ آنکه با قلم آموخت.» با سیری در زندگی پیامبر و امامان علیهمالسلام میتوان توجه و اهتمام عملی به نوشتن را از متن سیره آنان دریافت.
این قدرشناسی به حدی بود که گاه موجب آزادی اسیران کفار میگشت. در صدر اسلام، پس از پایان برخی جنگها، پیامبر دستور میفرمود اسیرانی که به ١٠نفر از مسلمانان خواندن و نوشتن بیاموزند، آزاد شوند. این عمل در جامعه محروم از تمدن آن دوره، زیباترین و مؤثرترین پیام برای ارجنهادن به جایگاه قلم و علم بوده و هست.